sobota, 3 maja 2014

Dwie komisje badały katastrofę "RMS Titanic"




Do zbadania katastrofy Titanica powolano dwie komisje: amerykańską i brytyjską. Komisja Senatu USA zaczęła obrady jako pierwsza, a brytyjska komisja Izby Handlu była sędzią we własnej sprawie, bowiem do niej należało dopuszczanie statków do służby na morzu. 

Komisje chciały uzyskać odpowiedź na pytanie: 
W jaki sposób doszło do katastrofy Titanica? ― Komisja amerykańska.
Dlaczego doszło do katastrofy Titanica? ― Komisja brytyjska.

W nocy 15 kwietnia 1912 roku na Atlantyku zatonął RMS Titanic. Spoczął na głębokości około 4000 metrów pod poziomem morza. Rankiem rozbitków podjęła RMS Carphatia. Pierwsze medialne doniesienia o katastrofie były pełne sprzeczności. Nie wiedziano dokładnie co się stało. Zatonięcie Titanica obserwowali pasażerowie i załoga, oni byli jedynymi świadkami tego wydarzenia. Wcześniej, w świat poszła informacja, że Titanic zderzył się z gorą lodową. Nie było wiadomo co się stało ze statkiem, z pasażerami. Pierwsze informacje miały uspokajający charakter, mówiono, że statek nie zatonął, są na miejscu inne statki, które ratują pasażerów. Późniejsze wiadomości były bliższe prawdy. Co ciekawe, armator czyli White Star Line podawał, że wszystkich pasażerów uratowano, a Titanic jest holowany do Halifaxu, ta dezinformacja skończyła się wieczorem 16 kwietnia.

Radiostacja Carphatii milczała poza podaniem listy uratowanych ludzi. 18 kwietnia, wieczorem Carpathia przybyła do Nowego Jorku z rozbitkami na pokładzie. Po jej przybyciu do Nowego Jorku nastąpiła istna lawina wiadomości. TragediaTitanica w swoim realiżmie przyćmiła wszelkie sensacje. Podawano wiele informacji w tym nieprawdziwych. Na przykład pisano, że kapitan Smith znajdował się w stanie odurzenia alkoholowego, pierwszy oficer Murdoch zastrzelił się na mostku, inni oficerowie strzelali w tłum pasażerów itd.

RMS Titanic, pływał pod banderą brytyjską, jednak należał do White Star Line (spółki zależnej) w holdingu żeglugowymInternational Mercantile Marine (IMM). Ten holding był własnością Amerykanina Johna Pierponta Morgana.

Senator William Alden Smith był inicjatorem ustaw o bezpieczeństwie amerykańskich kolei żelaznych w ciągu ostatnich dwudziestu lat. J.P. Morgan był właścicielem sieci kolei żelaznych oraz holdingu żeglugowego International Mercantile Marine (IMM), do którego należała White Star Line. Dlatego Smith zdecydował się na przeprowadzenie śledztwa w sprawie zatonięcia Titanica. Senat podjął uchwałę (17 kwietnia 1912) o utworzeniu komisji. W jej skład weszło siedmiu senatorów. Komisja uzyskała poparcie prezydenta USA Tafta. Jej przewodniczącym został senator Smith.

Postanawia się, że Komitet ds. Handlu, lub jej podkomisja, jest upoważniony i skierowany do zbadania przyczyn prowadzących do katastrofy Titanica z White Star Line.


Komisja amerykańska przesłuchuje B.Ismaya

Prace komisji trwały od 19 kwietnia do 22 maja 1912. Przesłuchano 86 świadków.
Po zakończeniu przesłuchań komisja doszła do wniosku, że ani koncern IMM, ani armator White Star Line, ani oficerowieTitanica nie dopuścili się zaniedbań w świetle obowiązującego wtedy prawa. Przez te złe przepisy zginęło 1500 osób. Te przepisy konicznie należało zmienić.
W swojej końcowej mowie senator Smith jednak uznał częściowo winnym kapitana Edwarda Smitha. Chodziło o to, aby panujące i akceptowane od lat zwyczaje na liniowcach atlantyckich uległy zmianie. Aby bezpieczeństwo pasażerów było ważniejsze od przestrzegania rozkładu jazdy. W zaleceniach komisji między innymi było: 
― postawienie takiej ilości łodzi ratunkowych, aby zmieścili się wszyscy pasażerowie i załoga,
― zmniejszenie prędkości statku w trudnych warunkach,
― całodobowy dyżur radiooperatorów.
Zaproponowano wprowadzenie patroli lodowych na północnym Atlantyku. 

Komisja brytyjska Izby Handlu została powołana dekretem królewskim. Składała się z przewodniczącego i pięciu asesorów. Przewodniczącym komisji został lord Mersey, komisarz do spraw katastrof morskich.


Komisja brytyjska przesłuchuje sir Duff-Gordona

Komisja obradowała od 2 maja do 3 lipca 1912 roku. Przesłuchała ona 96 świadków. W raporcie końcowym ustalono, że katastrofa Titanica nastąpiła w wyniku zderzenia z górą lodową. Zderzenie nastąpiło z powodu zbyt dużej szybkości statku, u którego nie stwierdzono wad konstrukcyjnych. Liczba szalup, która była zgodna z przepisami Izby Handluokazała się niewystarczająca i należało te przepisy zmienić. Nikt nie został obwiniony.

Tak o pracy brytyjskiej komisji mówił jedyny uratowany oficer z Titanica ― Charles Lightoller

Najpierw Izba Handlu uznała ten statek za zdolny do żeglugi pod każdym względem, w całym tego słowa znaczeniu i z dostateczną rezerwą bezpieczeństwa dla każdego na jego pokładzie. Później ta sama Izba Handlu prowadzi dochodzenie w sprawie zatonięcia tego statku i stąd wybielenie sprawy. Osobiście nie jestem zainteresowany w tym, aby całą winę przypisać Izbie Handlu, bądź przedsiębiorstwu White Star Line, chociaż tak naprawdę trudno było tego uniknąć, gdy sprawę prowadził jeden z najzdolniejszych prawników Anglii, zębami i pazurami walczący o udowodnienie, że tu czegoś nie wystarczało, tam czegoś nie było, choć od wielu lat doskonale wiedziano o stale wiszącej nad głową możliwości wydarzenia takiego wypadku. Myślę, że sprawę wygrała Izba Handlu i White Star Line.
Gdy powołano amerykańską komisję nastąpiła istna histeria gazet brytyjskich. Naigrywano się z senatora Smitha, wyrażano oburzenie jakim prawem brytyjskim statkiem zajmuje się ta komisja. A przecież statek był własnością Amerykanina, płynęli na nim też Amerykanie. Senator Smith przygotował się do tego dochodzenia włącznie z wizją lokalną z świadkami katastrofy na Olympicu (bliźniaku Titanica).

Po latach uznaje się, że dochodzenie amerykańskiej komisji było bardziej wszechstronne niż komisji brytyjskiej. Pozwoliło ono ustalić co stało się w tych tragicznych godzinach katastrofy. Natomiast kwestie techniczne lepiej rozpoznała brytyjska komisja.

Całość obrad dwóch komisji jest dostępna w Internecie pod adresem http://www.titanicinquiry.org/

Załoga pokładowa "RMS Titanic" -- starszy oficer Henry Tingle Wilde

Pisałam już o kapitanie i pierwszym oficerze. Dzisiaj o starszym oficerze na tym statku.



Poniżej mamy oryginalny dokument.


http://www.williammurdoch.net/images/Titanic_crew_agreement.jpg




Henry Tingle Wilde ― starszy oficer



Henry Tingle Wilde urodził się 21 września 1872 roku. Będąc młodym chłopcem zacząl pływać na żaglowcach. Pływał na takich statkach: Greystoke CastleHornsby CastleS.S. BrunswickS.S. Europa. Po uzyskaniu patentu pierwszego oficera w wielu 25 lat zaczął pracować dla White Star Line, gdzie pracowal na statkach: ArabicCedricCelticCymric,LaurenticMedicMeganticOlympicTeutonicTitanicZeeland.[link do źródła]

W grudniu 1910 roku zmarła jego żona i niemowlaki, które były bliźniętami. Miał jeszcze czworo dzieci (od trzech do dwunastu lat) i siostrę. 

W 1911 roku zostaje starszym oficerem na Olympicu. Dzięki niespodziewanej interwencji kapitana Smitha jest przeniesiony na stanowisko starszego oficera na Titanicu, zastępując na tym stanowisku wcześniej zatrudnionego Williama Murdocha. Do ostatniej chwili się waha czy przyjąć tę pracę. Namawiają go do tego przyjaciele sugerując, że pomoże mu to w dalszej karierze. 9 kwietnia 1912 podpisuje stosowne dokumenty i 10 kwietnia o godzinie szóstej rano zaczynał pracę na RMS Titanic. Do siostry podobno pisał, że nie podoba mu się ten statek i ma jakieś względem niego dziwne przeczucia.

Po zderzeniu Titanica z górą lodową udał się z kapitanem, konstruktorem Andrewsem na inspekcję statku. Później odpowiadał za ewakuację łodzi na lewej burcie statku, później na prawej. Ostatni raz go widziano jak próbował opuścić składane szalupy. Ciała jego nie odnaleziono.

W filmie Jamesa Camerona Titanic widzimy go jak umiera z powodu hipotermii z gwizdkiem w ustach. Od niego bierze gwizdek Rose i wzywa nim pomocy.

Na cmentarzu Kirgdale Longmoor Line w Liverpoolu stoi obelisk upamiętniający Wilde'a.

http://www.supershipsworld.com/wpimages/wpdf760306.png

On był na mostku, gdy "Titanic" uderzył w górę lodową

Jest 14 kwietnia 1912 roku. Titanic płynie przez Atlantyk, jest bardzo zimno. Na mostku stoi pierwszy oficer, którego wachta rozpoczęła się dwie godziny temu. Nazywa się William Murdoch.
William Murdoch (1900 r.)
http://inapcache.boston.com/universal/
site_graphics/blogs/bigpicture/titanic_040612/bp8.jpg


William McMaster Murdoch w kwietniu 1912 roku miał skończone 39 lat (urodzony 28 lutego 1873). Pochodził z marynarskiej rodziny. Mając 18 lat uzyskał patent na drugiego oficera, a w wieku 22 lat na pierwszego oficera. Za rok zdał egzaminy i mając 23 lata został kapitanem żeglugi wielkiej. W 1899 roku (ma 26 lat) został porucznikiem Royal Naval Reserve. Dla White Star Line zaczynał pracować od 1900 roku. W 1907 roku ożenił się z nowozelandzką nauczycielką Adą Florence Banks. 

Statki na których pływał Murdoch: CharleCosworthIquiqueSaint CuthbertLydgate. Statki White Star Line to:  MedicRunic,  ArabicCelticGermanicOceanicCedricAdriaticOlympicTitanic.

W 1911 roku zaczął pływać na RMS Olympic jako pierwszy oficer. Na Titanicu miał być starszym oficerem. Niestety, kapitan Smith zapragnął na tym stanowisku Henry'ego Wilde i Murdoch spadł na stanowisko pierwszego oficera.

W tym czasie Murdoch zbliżał się do czterdziestki; oficer o dojrzałym doświadczeniu, bystry, chłodny i zrównoważony w postępowaniu. Zademonstrował te cechy w pełni parę lat wcześniej na Arabicu, gdy zachowując zimną krew, zręcznie i skutecznie w mgnieniu oka zapobiegł zderzeniu.
Stało się to pewnej nocy w czasie podróży na zachód, o jedną dobę drogi od latarniowca Nantucket, przy świeżej północno-zachodniej bryzie i ledwie zauważalnym zamgleniu (przezywanym Szkotem), które utrudniało obserwację i zamazywało widnokrąg. Tuż po godzinie 22.00 Murdoch przyszedł na mostek zmienić oficera wachtowego Foxa. Zanim przejął wachtę, rozejrzał się kilka razy dookoła, żeby przyzwyczaić wzrok do ciemności. Wówczas od strony dziobu rozległ się okrzyk stojącego tam obserwatora: Światło z lewej burty! Fox nie poszukawszy wzrokiem światła, zareagował natychmiast:Gotuj się do zwrotu w prawo! i równocześnie ruszył na lewe skrzydło mostku, zanim zaś Murdoch. Zobaczywszy światło Fox wydał komendę na ster: W prawo! W tym samym momencie i Murdoch nagle ujrzał światło, niemal przed dziobem Arabica ― jedno pojedyncze czerwone światło. Zdając sobie sprawę, że na zwrot jest za późno, Murdoch zareagował błyskawicznie ― skoczył do steru, odepchnął sternika na bok, przerzucił koło sterowe z powrotem o kilka szprych i zatrzymał statek na kursie. Zobaczyli wówczas wielki żaglowiec pod wszystkimi żaglami, płynący szybko z wiatrem z lewej burty z rufy. Gdy statek przesuwał się obok, oficerowie instynktownie przykucnęli, bo statek wydawał się być tak blisko, że jego reje musiały przejechać po mostku. 
(Geoffrey Marcus  Dziewicza podróż, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1974)
Dnia 14 kwietnia 1912 roku o godzinie 23.40 obserwator na bocianim gnieździe dostrzegł górę lodową. Murdoch kiedy otrzymał ten komunikat wydał polecenie: Prawo na burt! oraz przestawił telegraf maszynowy na stop i całą wstecz. Natychmiast pociągnął za wyłącznik zamykający wodoszczelne grodzie. Komenda prawo na burt była ówczesną komendą nie na ster, ale na rumpel.
Tak skręcał Titanic

Kapitan Smith wydał mu polecenie kierowania ewakuacją pasażerów na prawej burcie statku. W przeciwieństwie do oficera kierującego ewakuacją na lewej burcie Murdoch wpuszczał do łodzi mężczyzn, jeśli nie było w zasięgu jego wzroku kobiet i dzieci. Spuścił dziesiąć szalup, w ktorych znalazło się 3/4 wszystkich uratowanych ludzi.

Jak zginął Murdoch nie wiadomo. Lightoller zeznawał, że ostatni raz widział Murdocha gdy próbował przygotować łódź ratunkową A. Przypuszcza się, że zmyła go fala przy zanurzeniu statku lub zabił spadający komin. Ciała jego nie odnaleziono.

W filmie Jamesa Camerona jak myślę dla podkreślenia dramaturgii dodano scenę z wręczeniem Murdochowi łapówki oraz jego samobójstwem. Są one wymyślone.

W rodzinnej miejscowości Murdocha ― Dalbeattie, na ścianie ratusza od sierpnia 1912 roku znajduje się tablica poświęcona jego pamięci.

Tablica poświęcona Williamowi Murdochowi

Tutaj chcę zareklamować opowiadanie, które napisała szefowa polskiego forum o Titanicu  ― Titaniczna. Adres forum: www.statekmarzen.fora.pl.

Jeśli jesteś młodym człowiekiem i interesuje Cię Titanic, to znalazłeś bardzo ciekawą pozycję. Głównym bohaterem tego opowiadania jest William Murdoch. Dyskusja o opowiadaniu [link] Adres do pobrania pliku [link] Tytuł opowiadaniaUnderrated, znajduje się w katalogu Opowiadania.

Załoga RMS "Titanic"

Zrobiłam rysunek z załogą Titanica. Wydaje mi się to bardziej przejrzyste niż wpisywanie tych danych w tekście. Wszystkie informacje pochodzą z książki D.A. Butlera ― NiezatapialnyPełna historia RMS Titanic, WydawnictwoMagnum 1998 (strona 304). Według tych danych wszystkich osób załogi było 892 osoby. Grupa gwarancyjna, do której należał konstruktor statku Andrews jest ujęta w spisie pasażerów.

Tylko jak dodamy wszystkich członków załogi będzie ich 897 osób, a nie 892 osoby. W wyjaśnieniu autor pisze, że w Southampton 5 rusztowych spóźniło się na statek i odpłynął bez nich.


Ile było członków załogi? Nie wiadomo dokładnie. Butler pisze o 892 osobach, Komisja Senatu USA powołana do zbadania katastrofy Titanica podaje liczbę 899 osób, a Wikipedia 855 osób. W tym powyższym zestawieniu, w załodze pokładowej ujęto kapitana i sześciu oficerów wachtowych. A gdzie jest starszy oficer, który nie był wachtowym oficerem? A co z marynarzem, który opuścił statek w Queenstown? A radiotelegrafiści w innych źródłach nie należą do załogi, tak samo jak orkiestra.
 Encyklopedia Titanica podaje takie dane [link]:
― załoga pokładowa ― 66,
― dzial inżynierii ― 325,
― aprowizacja ― 431,
― personel restauracji ― 69,
― personel poczty ― 5,
― grupa gwarancyjna ― 9,
― ― 8,
― członkowie załogi, którzy nie byli na statku w momencie katastrofy- 24

Fatamorgana przyczyną zatonięcia Titanica?

Trasy atlantyckie przemierzały setki statków i były to znane trasy.  Dlaczego więc Titanic zderzył się z gorą lodową? Był bardzo nowoczesnym statkiem, miał bardzo dobrą załogę. Podkreśla się nadmierną prędkość statku w rejonie,w którym przemieszczały się góry lodowe. Tylko, że to nie była żadna niespodzianka na tamtych szlakach. Statek z łatwością mógł wyminąć taką górę. A Titanic był bardzo zwrotny, biorąc jego rozmiary. Do wypatrywania gór lodowych byli kierowani marynarze z bocianiego gniazda. White Star Line miała w przeciwieństwie do innych firm stanowisko obserwatora i na nie zatrudniała marynarzy. Byli to najlepsi fachowcy.

Dlaczego ci fachowcy nie zauważyli góry lodowej? Czy przyczyną był brak wyposażenia obserwatorów na bocianim gnieździe w lornetę? Lorneta przeznaczona dla obserwatorów była na Titanicu, tylko nikt nie wiedzial gdzie się znajduje. Wszystko zdarzyło się przez to, że kapitan Smith zażądał od armatora zmiany na stanowisku starszego oficera. Nie chciał na nim Murdocha, bowiem uważał, że nie ma doświadczenia w pracy na tak wielkim statku. Chciał, aby to stanowisko objął starszy oficer na Olympicu, Henry Wilde. To sprawiło przetasowania wśród oficerów. Starszy oficer Murdoch został pierwszym oficerem itd. Drugi oficer Dawid Blair został pozbawiony swojego stanowiska. Schodząc na ląd nie przekazał nikomu wiadomości o miejscu przechowywania lornety, a tę kazał usunąć z bocianiego gniazda. Te zmiany personalne nastąpiły kilka godzin przed wyjściem Titanica w morze.

Czy lorneta była niezbędna, aby zobaczyć wcześniej gorę lodową? W jednym z dokumentalnych filmów autorzy przeprowadzają eksperyment przy podobnych warunkach atmosferycznych. Okazuje się, że postrzeganie obiektów jest lepsze bez lornety.

Brytyjski historyk i pasjonat Titanica Tim Maltin ma inną teorię na ten temat. Uważa on, że przyczyną niedostrzeżenia góry lodowej przez obserwatorów było zjawisko fatamorgany. 14 kwietnia 1912 roku wszyscy zauważyli, że w ciągu paru godzin temperatura bardzo się obniżyła, o kilkanaście stopni. Zrobiło się bardzo zimno, było około zera stopni C. Nie było zupełnie wiatru, powietrze było wyjątkowo przejrzyste, gwiazdy migotały niezwykle intensywnie. Poniższy rysunek przedstawia dlaczego nastąpiły takie warunki atmosferyczne.


Takie warunki mogły doprowadzić do powstania mirażu (fatamorgany). Wtedy obiekty wydają się większe niż w rzeczywistości, pojawia się fałszywy horyzont i dziwna mgła nad prawdziwym horyzontem.

To wszystko możemy zobaczyć w dokumentalnym filmie National Geographic pod tytułem Titanic 1912: Akta sprawy. Najpierw Tim Maltin przedstawia Titanica, później swoje odkrycia. Zwiastun do filmu [link] nie znalazłam go na YouTube.

Artykuły na ten temat w języku angielskim [link] i [link]

Czy to potwierdza różne dziwne rzeczy, jakie działy się na pokładzie Titanica i statku Californian, który był niedaleko, ale nie przyszedł Titanikowi z pomocą? Wydaje mi się, że tak.

Obserwatorzy na bocianim gnieździe Titanica mówili o dziwnej mgle nad horyzontem. Ja ją wyobrażam sobie tak.


Góra lodowa schowana jest pod sztucznym horyzontem. Wiemy, że była to tak zwana niebieska góra, bowiem niedawno zrobiła fikołka do wody.


Tak widzimy teraz tę górę lodową z Titanica. Jak podpłynie bliżej to nam się objawi.


A tak wygląda Titanic z pokładu Californiana


Rakieta wystrzelona z Titanica. Jest ponad masztem statku.


Tak ja sobie wyobraziłam tamtą scenerię, po oglądnięciu filmu Titanic 1912: Akta sprawyTitanica narysowałam w oparciu o prezentowany tam filmik uchwycający zmianę dużego statku w mniejszy dzięku mirażowi. Zaznaczyłam dość intensywnie tę mgłę, ale tylko dlatego aby ją pokazać. Wiele osób mówiło, że nie było widać gdzie kończy się niebo i zaczyna woda.

Odkrycie, jakiego dokonał Tim Maltin wiele tłumaczy z dziwnych zjawisk tej nocy z 14 na 15 kwietnia  1912 roku na pokładzie Titanica i Californiana. Kapitan Californiana Stanley Lord mówił, że była to bardzo dziwna noc, nie było widać horyzontu. Stanowczo zaprzeczał przez całe swoje życie, że widział Titanica, twierdził, że był to mały parowiec. Zeznania, jakich udzielili oficerowie Californiana różnią się między sobą, tak jakby przebywali w tym czasie na różnych statkach. Niektórzy widzieli spadające gwiazdy, inni widzieli rakiety. Oba statki nadawały do siebie przy pomocy lampy Morse. A te znaki nie docierały do adresatów. Pasażerowie Titanica twierdzili, że jakiś statek był bardzo blisko.

Gdyby nie to zjawisko, obserwatorzy mogli dostrzec wcześniej górę lodową i Titanic mógłby ją wyminąć. Gdyby nawet coś się stało ze statkiem, to Californian dostrzegłby sygnały o pomocy nadawany z Titanica. Czytałam, że rodzina kapitana Lorda walczy o jego rehabilitację. Został uznany przez dwie komisje powołane do wyjaśnienia katastrofyTitanica (amerykańską i brytyjską) za winnego nieudzielenia mu pomocy. Żyć z takim piętnem jest straszne. Tak się zastanawiałam. Przez nieudzielenie pomocy jest współwinien śmierci ilu osób? Półtora tysiąca? Wydaje mi się, że nawet najtwardszy i bezwzględny człowiek (tak mówiono o Lordzie jako kapitanie statku) w starszym wieku może mieć już tego wszystkiego serdecznie dość i się przyzna do swoich błędów. To przynosi ulgę. Tego jednak nigdy nie było. Odkrycia Tima Maltina potwierdzają, że kapitan Lord nie kłamał. O swoim odkryciu napisał książkę pod tytułem Titanic. Naprawdę zwodnicza noc.

Ubiory w 1912 roku, a film Titanic (1997)

Epoka edwardiańska to czasy panowania króla  Wielkiej Brytanii i cesarza Indii Edwarda VII. Były to lata 1901 do 1910 roku. Jednak o epoce mówi się, że trwała do zatonięcia RMS Titanic w 1912 roku lub do wybuchu I wojny światowej w 1914 roku.
W tej epoce, w modzie kobiecej nastąpiły duże zmiany. Ubiory były prostsze niż w epoce wiktorianskiej. Przede wszystkim wszedł nowy typ gorsetu w kształcie litery S, mniej krępujący ciało. Ubrania także były wygodniejsze, miały nie krępować ruchów. W modzie były ogromne kapelusze i duże fryzury. Przy robieniu takich fryzur korzystano z rożnego typu wstawek. Rękawiczki często miały zdobienia haftem. Torebki nie były za bardzo modne, noszono małe woreczki na łańcuszkach.
Patrząc na postacie w filmie widzimy różnice w ubiorze Rose i jej matki. Matka prezentuje starszy styl, a Rose jest ubrana według nowszego, na który mogły sobie pozwolić młode osoby. Ten styl, to podniesiona talia i prostsze suknie. Tylko tyle na razie. Do tego tematu wrócę, jak będę miała więcej materiałów. O modzie epoki edwardiańskiej można przeczytać na stronie [link]

Poniżej ubiory z 1912 roku oraz z filmu. Ubiory z katalogu są skromniejsze, niż te w filmie. W filmie pierwszą klasą podróżowali bardzo bogaci ludzie.
























































 








































































http://bridgesonthebody.blogspot.com/2010/12/titanic-era-corset-and-pattern.html

































Dalej są różne ubiory z filmu.


























Ilustracje ubrań z 1912 pochodzą ze zbiorów New York Public Library (nypl.org) [link]

Zapraszam do mojej galerii mody z 1912 oraz ubiorów z filmu Titanic w serwisie Pinterest. Poniżej dwa zrzuty z tej galerii. Zaczęłam ją tworzyć niedawno (wpis z 11 stycznia 2014 roku).

http://www.pinterest.com/leopcia/